## กฐิน คืออะไร ##
** ကထိန်ဆိုတာဘာလဲ?**
ငါဘုရား!ဆိုဆုံးမသွားတဲ့တရားတော်
တွေနှင့်ဝိနည်းတော်တွေသည်ရဟန်းတို့
တွေနဲ့ပညတ်သွားပြီးအဲဒီတရားနှင့်ဝိ
နည်းတွေသည်ငါဘုရား!ပရိနိဗ္ဗာန်စံပြီးတဲ့
နောက်ပိုင်းမှာရဟန်းတို့တွေရဲ့“ဘုရား”
ဖြစ်တယ်။
# ကထိန်သည်အဲဒီအဝတ်ရဲ့အကြောင်း
ဖြစ်တယ် #
ဗုဒ္ဓသာသနာသည်မြတ်စွာဘုရားရဲ့အဆုံး
အမဖြစ်တယ်။ဗုဒ္ဓမြတ်စွာဘုရားသည်
လောကထဲမှာအမြင့်မြတ်ဆုံး၊အစွန်းဆုံး
သောပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်တယ်။ဗုဒ္ဓမြတ်စွာဘုရား
ဆိုဆုံးမသွားတဲ့တရားတော်တွေကိုနာ
ကြားရပြီးအဖက်ဖက်မှအသေးစိတ်နဲ့
လေ့လာသင်ကြားရတယ်။ဒါကြောင့်သိ
နားလည်ခြင်းတွေလည်းအစဉ်လိုက်နဲ့တစ်
ဖြေးဖြေးတိုးတက်လာတယ်။နားလည်
ခြင်းတွေသည်အလိုလိုနဲ့ဖြစ်ပေါ်လို့မရဘူး။စဉ်းစားယူလို့လည်းမရဘူး။ဒါ
ကြောင့်ဗုဒ္ဓမြတ်စွာဘုရားကောင်းစွာနဲ့
ဆိုဆုံးမသွားတဲ့အဆုံးအမတွေကိုလေ့
လာသင်ကြားခြင်းနှင့်နာကြားခြင်းဆို
တဲ့အကြောင်းကိုမှီခိုရတယ်။
ပတ်ဝန်းကျင်မှာ “ကထိန်”လို့ပြော
ရင်အများအားဖြင့်ကိုယ့်ရဲ့အတွေးအမြင်
နှင့်နားလည်ထားတဲ့အတိုင်းကိုပြောကြ
တယ်။ဒါကြောင့်အမြင်တွေအမျိုးမျိုးရှိ
ကြတယ်။ဉပမာ-ဝတ္ထုငွေအကြောင်းတွေ၊
ကြီးမားတဲ့ပစ္စည်းအလှူရဲ့အကြောင်းတွေ
(သို့)ဘယ်သူမဆိုပြုလုပ်ပြီးသွားတဲ့ကု
သိုလ်တွေဖြစ်မယ်ဆိုရင်နောက်ထပ်အ
ပါယ်ဘုံမှာမမွေးရတော့ဘူးလို့ပြောဆို
ကြတယ်။ဒါတွေသည်ဗုဒ္ဓမြတ်စွာဘုရား
ကောင်းစွာဆိုဆုံးမသွားတဲ့တရားနဲ့အညီ
မဖြောင့်မတ်တဲ့အမြင်တွေဖြစ်တယ်။ဒါ
ကြောင့်တရားတော်တွေကိုလေ့လာသင်
ကြားမှသာအမှန်အတိုင်းရှိတဲ့တရားတွေ
ကိုမှန်ကန်စွာနဲ့နားလည်မယ်ဆိုတာသိမြင်
နိုင်တယ်။“ကထိန်း”ရဲ့အကြောင်းတွေ
လည်းထို့နည်းတူပဲဖြစ်တယ်။“ကထိန်”
သည်သင်ကန်းရဲ့အကြောင်းဖြစ်တယ်။အ
ထူးသဖြင့်ဗုဒ္ဓမြတ်စွာဘုရားပညတ်ထား
တဲ့အချိန်ကာလတွေမှာရွှေ၊ငွေနဲ့မပတ်
သက်ဘူး။ပြီးတော့ရဟန်းသဲဃာတွေရဲ့
လုပ်ရပ်ဖြစ်ပြီးဒကာ၊ဒကာမတွေနဲ့မ
ပတ်သက်ဘူး။ဒီ ကထိန်ကိုလက်ခံလို့ရ
တယ်လို့ပညတ်သွားခြင်းသည်ဗုဒ္ဓမြတ်
စွာဘုရားအပါးတိုင်းကပညတ်သွားခြင်း
ဖြစ်တယ်။
ဒီ ကထိန်ခင်းရခြင်းသည်ဗုဒ္ဓမြတ်စွာဘု
ရားအပါးတိုင်းကပညတ်သွားပြီးဖြစ်
တယ်ဆိုတာဝိနည်းပိဋကတ်မှာအချက်
အလက်တွေရှိတယ်။ ကထိန်ရဲ့အကြောင်း
ကိုပညတ်သွားခြင်းသည်ရဟန်းတွေအား
လုံးရဲ့အပေါ်မှာမဟာကရုဏာတွေကြီးမား
တဲ့အတွက်ကြောင့်ဖြစ်တယ်။ဘာကြောင့်
လဲဆိုတော့ရဟန်းတွေအားလုံးအဝတ်တွေ
ရှာဖွေတဲ့နေရာမှာမဆင်းရဲဖို့နှင့်ဝိနည်းတ
ရားထဲမှာရဟန်းတွေအားလုံးချမ်းသာစွာနဲ့
နေထိုင်ရဖို့အတွက်ဖြစ်တယ်။ပစ္စုပ္ပန်မှာအ
များအားဖြင့်လုပ်ကြတာမှားတယ်။ဘာ
ကြောင့်လဲဆိုတော့ရဟန်းတွေသည်ဝိနည်း
တရားတွေကိုနားမလည်တဲ့အတွက်
ကြောင့်ဖြစ်တယ်။ပြီးတော့ရဟန်းဖြစ်ခြင်းကိုမသိကြဘူး။ ကထိန်အကြောင်း
ကိုလည်းနားမလည်ကြဘူး။ပိုက်ဆံ(ငွေ)
ကိုပဲလိုချင်ကြတယ်။ဒါကြောင့်ဗုဒ္ဓမြတ်
စွာဘုရားအပေါ်မှာရိုသေကိုင်းရိုင်းခြင်း
တွေမရှိဘူး။တကယ်လို့ဝိနည်းတရားထဲ
ကရဟန်းတွေမဟုတ်ဘူးဆိုရင် ကထိန်
ကိုလက်ခံတဲ့အခါမှာငွေကိုသာလိုချင်
ကြတယ်။ငွေရနည်းတဲ့အခါမှာမကျေ
နပ်ကြဘူး။ပြီးတော့ငွေကပ်လှူတဲ့တကာ
တွေမရှိတဲ့အခါမှာတစ်ချို့အလိစိရဟန်း
တွေသည်ငိုတောင်ငိုကြတယ်။ပြီးတော့
ကထိန်ကိုအကြောင်းပြပြီးငွေကိုလက်ခံ
ယူကြတယ်။အမှန်ကတော့အဲဒီငွေကို
သာအလိုရှိကြတယ်။ဒါတွေအားလုံးသည်
ဝိနည်းတရားတွေကိုနားမလည်တဲ့အတွက်
ကြောင့်ဖြစ်တယ်။ဒါကြောင့်ဝိနည်းတရား
ထဲကရဟန်းတွေမဟုတ်ကြဘူး။
ဗုဒ္ဓဘာသာလူမျိုးတွေသည်မှားတဲ့အရာ
တွေကိုမလုပ်ကြဖို့အတွက်တရားတွေကို
မှန်ကန်စွာနဲ့နားလည်ရမယ်။ပြီးတော့အလိ
စိရဟန်းတွေကိုမယုံမိဖို့အတွက်ဖြစိတယ်။
ပြီးတော့ဗုဒ္ဓမြတ်စွာဘုရားအပေါ်မှာအ
မြင့်ဆုံးအရိုအသေတွေရှိပြီးတရားတော်
တွေကိုနားလည်အောင်လေ့လာသင်ကြား
ရမယ်။ဗုဒ္ဓမြတ်စွာဘုရားရဲ့အဆုံးအမအမှန်တွေကိုဆက်လက်ပြီးခိုင်းမာစွာနဲ့
ထိန်းသိမ်းရမယ်။
## ကထိန်ရဲ့အဓိပ္ပါယ်##
ကထိန်ဆိုတဲ့စကားလုံးသည်အဓိပ္ပါယ်
၂မျိုးရှိတယ်။ဘာတွေလဲဆိုတော့ ၁။က
ထိန်သည်အဝတ်ချုပ်တဲ့နေရာမှာအဝတ်
တင်ဖို့အတွက်အသုံးပြုရတဲ့သစ်ပိုင်းတစ်
ခုရဲ့အမည်ဖြစ်တယ်။ ၂။ကထိန်သည်ဗုဒ္ဓ
မြတ်စွာဘုရားကခွင့်ပြုထားတဲ့သင်ကန်း
အဝတ်ဖြစ်ပြီးအဲဒီအဝတ်ကိုဝိနည်းနဲ့အညီ
ပညတ်ထားတဲ့ကထိန်သင်ကန်းဖြစ်တယ်။
** ကထိန်အဝတ်ကိုဖြစ်ပေါစေတဲ့
အကြောင်း **
ကထိန်သည်နေရာတစ်ခုထဲမှာဝါတွင်းတစ်
လျှောက်လုံးအတူနေလာခဲ့တဲ့ရဟန်းသံ
ဃာတွေရဲ့စုပေါင်းပြုလုပ်တဲ့အလုပ်တစ်
ခုဖြစ်တယ်။ဝိနည်းနဲ့အညီပညတ်ထားတဲ့
ကထိန်အဝတ်ဖြစ်ပေါ်ရခြင်းအကြောင်း
သည်တစ်ခါတုန်းကရဟန်းအပါး ၃ဝ
သည်ဗုဒ္ဓမြတ်စွာဘုရားရှိတဲ့ဇေတဝန်
ကျောင်းမှာလာရောက်ကြတယ်။အဲဒီ
အချိန်မှာဝါဝင်းကာလနဲ့နီးလာတဲ့အချိန်
ဖြစ်တယ်။ဒါကြောင့်ရဟန်းတွေသည်
သာဝတ္ထိပြည်ကိုဝါတွင်းအမှီမသွာရောက်
နိုင်တော့ဘူး။ဒါကြောင့်သာကေတမြို့မှာ
ပဲဝါတွင်းသုံးလနေလိုက်ရတယ်။အဲဒီရဟန်းတေွသည်ဝါထွက်တဲ့အခါအပြစ်ကိုဝန်ခံခြင်း(ပါဝါလနာ)ပြီးခရီးဆက်ထွက်ကြတယ်။ဒါပေမယ့်အဲဒီအချိန်မှာ
မိုးရာသီမကုန်သေးဘူး။ဒါကြောင့်ခရီးသွားရင်းမိုးတွေရွာတော့သင်ကန်း
တွေရေဆိုပြီးဒုက္ခရောက်ကြတယ်။ဒါ
ကြောင့်ဗုဒ္ဓမြတ်စွာဘုရားကဒီအကြောင်း
တွေကိုရည်ရွယ်ပြီးဝိနည်းတော်ကိုပညတ်
တော်မူတယ်။ပြီးတော့ဝါတွင်သုံးလလုံး
ပြည့်အောင်နေတဲ့ရဟန်းတွေကိုစုပေါင်း
ကထိန်(အဝတ်)ပြုလုပ်ဖို့ခွင့်ပြုတော်မူ
တယ်။ဆိုလိုတာကဝါတွင်း ၃လမှာရဟန်း
တွေရှာဖွေလို့ရလာတဲ့အဝတ်တွေကိုက
ထိန်အဝတ်ဖြစ်အောင်စုပေါင်းလုပ်ကြ
တယ်။သံဃာအဖွဲ့ရဲ့တာဝန်အဖြင့်နဲ့စု
ပေါင်းပြီးပြုလုပ်ကြတယ်။ပြီးတော့အဲ
ဒီရလာတဲ့အဝတ်တစ်စုံကိုသံဃာအဖွဲ့က
သင့်တော်တဲ့ရဟန်းတစ်ပါးကိုပေးလိုက်
တယ်။ဒါကြောင့်ကထိန်သည်ရိုးရိုးသင်
ကန်းမဟုတ်ရခြင်းဖြစ်တယ်။ဒါကြောင့်
တစ်နေရာထဲမှာဝါဆိုနေတဲ့ရဟန်းတွေရဲ့
စည်းလုံးညီညွှတ်မှုတွေရှိဖို့အတွက်လည်း
ဖြစ်တယ်။
ကထိန်ခင်းခြင်းသည်အဲဒီရှာလို့ရလာတဲ့
အဝတ်တွေကိုလျှော်ဖွတ်ခြင်း၊ဖြတ်ခြင်း၊
ချုပ်ခြင်းနှင့်အရောင်ဆိုးခြင်းတွေကနေ
စလာရတယ်။ပြီးတော့ရလာတဲ့သင်ကန်း
တစ်စုံကိုဝိနည်းတော်နဲ့အညီသင့်တော်တဲ့
ရဟန်းတစ်ပါးကိုကပ်လှူတယ်။ပြီးတော့
အဲဒီသံဃာ့အဖွဲ့အားလုံးသည်ဝမ်းမြောက်
စွာနဲ့သာဓုခေါ်ကြတယ်။ဒါကြောင့်ကထိန်
ခင်းခြင်းဆိုတာကတော့အဝတ်တစ်စုံကို
ဝိနည်းနဲ့အညီသင်ကန်းအဖြစ်သို့ပြုလုပ်
ခြင်းဖြစ်တယ်။ဗုဒ္ဓမြတ်စွာဘုရားသည်
ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့အကြောင်းအရသင့်တော်
တဲ့အခွင့်အရေးနှင့်အချိန်ကာလကိုကြည့်
ပြီးဝိနည်းတော်ကိုပညတ်ခဲ့တယ်။အဲဒီဝိ
နည်းတော်ကိုရဟန်းတွေရဲ့အကျိုးကိုမြင်
ဖို့အတွက်နှင့်ရဟန်းတွေချမ်းသာစွာနေ
ထိုင်နိုင်ဖို့အတွက်ဖြစ်တယ်။ဒါကြောင့်
ဗုဒ္ဓမြတ်စွာဘုရားရဲ့ကြီးမားတဲ့မဟာက
ရုဏာတော်တွေကိုဘယ်သူတစ်ဉီးတစ်
ယောက်နဲ့မှနှိုင်းယှဉ်လို့မရဘူး။